Klassieke literatuur in de schijnwerper

 Op haar Blog Sandra schrijft en leest kondigde Sandra aan dat ze in Augustus alleen klassieke literatuur wilde gaan lezen. Daar hebben zich inmiddels al enkele tientallen lezers bij aangesloten. Wie ook mee wil doen of inspiratie nodig heeft, kan terecht op de pagina: Augustus is klassieke literatuurmaand bij Sandra

Wat is een klassieker eigenlijk?

Een klassieker  (in het algemeen) is iets dat een alomtegenwoordig en uniek symbool is van een vergane tijd, hoofdzakelijk vanwege inherente kwaliteit of representatieve status, vaak beschouwd met een gevoel van nostalgie. Bij literatuur spreekt men ook wel van klassieken. De betreffende tekst hoeft echter niet per se uit een oudere tijd te komen om als "klassieker" bestempeld te worden, men kan ook spreken van een "moderne klassieker", een boek dat nog niet zolang geleden verschenen is, maar het in zich heeft om tot in lengte van dagen van waarde te blijven en dus een echte klassieker te worden. Het geven van het predicaat kan (en mag!)  dus een subjectief waardeoordeel inhouden: wat de één een klassieker noemt (een ouder boek, dat zijn waarde bewezen heeft), is voor iemand anders wellicht een nieuwe ervaring of erkenning van kwaliteit.

Bestaat er een overzicht van?

In 2002 werd de Canon van de Nederlandse literatuur door de leden van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde omschreven. De Canon omvat de (volgens deskundige stemmers) ruim 100 meest klassieke literaire auteurs en de 125 meest klassieke literaire werken uit het Nederlands taalgebied. De volgorde en samenstelling in de beide onderdelen van de Canon is tot stand gekomen op basis van de uitgebrachte stemmen. Deze beide lijsten zijn te vinden via de DBNL of WIKIPEDIA. De laatste is wat overzichtelijker, de eerste geeft meer achtergrond informatie.

Ongetwijfeld zal er ook zoiets bestaan van de verschillende buitenlandse klassieken. Maar die laat ik hier verder buiten beschouwing.

 

Heeft de moderne lezer iets aan deze lijst?

Zeker, maar toch moet deze lijst vooral beschouwd worden als wetenschappelijk verantwoord en dus als een handleiding voor studenten Nederlandse literatuurgeschiedenis of eindexamenkandidaten. En zoals in de inleiding staat: wat een klassieker is voor jou is, mag je zelf bepalen. Daarbij kan de canon een handje helpen. Er staan veel prachtige boeken tussen. Veel ervan heb ik (al dan niet verplicht) al gelezen. Sommigen wil ik graag nog eens lezen, aan andere was ik nog niet toegekomen. Inspiratie genoeg, maar dan zal het toch vooral om de literatuur van na 1880 gaan.

En verder?

Maak vooral je eigen canon: bedenk welke van de boeken die je al gelezen hebt, je er op zou willen zetten. Ik mis nogal wat van mijn eigen klassiekers in deze lijst, zoals Hersenschimmen van Bernlef, Boven is het stil van Gerbrand Bakker, Joe Speedboot van Tommy Wieringa  en Knielen op een bed violen van Jan Siebelink.

Vul jouw eigen lijst aan met wat je vindt bij anderen, wissel ervaringen uit. Juist via een leesclub kan dat heel goed. Misschien een thema om het komend seizoen mee te vullen, waarbij iedereen zijn persoonlijke favoriet bespreekt?

Ik ga ook meedoen deze maand en begin met een boek dat wel op de canon staat: Titaantjes van Nescio. Herlezen wordt dat, met een goede reden. Maar daarover dus later meer.

©JannieTr, 26 juli 2014.