donderdag 27 augustus 2015

Nina Weijers - De consequenties

Om de winnaar aan te kunnen wijzen van de ANV debutantenprijs 2015  (KLIK HIER) moeten er, na de voorselectie door de deskundigen, drie boeken beoordeeld worden door het publiek. En wat me vorig jaar gebeurde, gebeurde nu weer: over twee boeken was ik best te spreken en eentje viel voor mij duidelijk af. Mijn winnaar is Birk van Jaap Robben (KLIK HIER), de afvaller Nina Polak met We zullen niet te pletter slaan  (KLIK HIER)
Nina Weijers zit daar dus tussenin met haar De consequenties. En hoewel ik best tevreden ben over het nieuwe beoordelingsformulier (een 8, een 7 en een 6 kunnen allemaal 1 x uitgedeeld worden), had ik toch graag wat meer keus gehad. Want dan was het 9, 8 en 6 geworden. 

Samenvatting

Kunstenares Minnie Panis gebruikt het eigen leven als grondmateriaal voor haar werk. Wanneer ze haar meest gedurfde experiment aangaat, krijgt ze last van déjà vu's – of zijn het visioenen? Minnies zoektocht voert haar terug naar de kindertijd, toen ze in behandeling was bij een onorthodoxe therapeut, die ook nu haar pad weer kruist. 'De consequenties' is een debuut dat gonst van de ideeën. Niña Weijers zoekt de grens tussen de roman en het essay op in dit rijke en ambitieuze werk. Hoe verhouden leven en kunst zich tot elkaar? Welke verhalen vertellen we over onszelf en over anderen? Wie zijn we en hoe vinden we vervulling? Dat zijn slechts enkele van de vragen die de schrijfster verkent in deze wervelende roman.

Bovenstaande tekst komt uit het juryrapport en omdat ik het zelf niet beter kan zeggen, heb ik die hier maar aangehaald. Omdat ik zo hevig teleurgesteld werd door Nina Polak, zag ik er enorm tegenop hier aan te beginnen. Maar waar ik ruim 2 weken over dat boek deed, was dit binnen enkele dagen uit. De spanningsboog werkte perfect, de stijl was helder en vloeiend, het evenwicht tussen de verhalende gedeelten en de filosofische overpeinzingen prima. Ook de perspectiefwisselingen waren op zijn plaats. Alleen vanuit Minnie beschreven bestond het gevaar dat de geloofwaardigheid van deze hoofdfiguur twijfelachtig werd, maar wat er vanuit de anderen duidelijk werd, verklaarde genoeg. Er worden wezenlijke vragen verkend, zoals het juryrapport aangeeft. En dat op een prettige manier. Ze blijven ook na het lezen nog lang in je hoofd spoken. Ik moet dit boek nog een keer lezen, maar eerst moet het verder bezinken.

"Mensen uit één stuk logen zichzelf voor. In werkelijkheid, dacht Minnie, zijn er alleen maar losse stukjes, die steeds weer afsterven en nooit meer terugkomen. Talloze keren verdwijn je uit je eigen leven, zonder zelfs maar afscheid van je zelf te nemen. Ze wist niet of ze dit moest zien als een triest gegeven of als een geruststelling, maar vermoedde dat het eigenlijk met geen van beide iets te maken had. De tijd denderde gewoon voort, zoals die altijd had gedaan en vermoedelijk altijd zou blijven doen.(....) Soms moest je buigen om niet te breken. Een wijsheid die vast al eeuwen geleden door de Maya's, of anders door een ander visionair volk, was opgetekend in letters die eruit zagen als kindertekeningen."
 
Dat het boek nergens saai wordt, is niet alleen aan de spanningsboog of de prettige schrijfstijl te danken. Het bevat, terloops, ook de nodige humor. Een voorbeeld. In de badkamer van haar therapeut ondekt ze volop "Oosterse" toiletartikelen: Happy Buddha, Yogi Flow, Shanti Chakra.

"Nooit eerder, dacht ze, was het westerse oriëntalisme zo slim in de markt gezet. Voor een paar euro kon iedere hardwerkende middenstander zich, na een kant-en-klare wokmaaltijd van Conimex of wat koude brokken supermarktsushi, wentelen in de typisch oosterse weldaad van zijn douchgel."

Kortom: met dit boek kon ik gelukkig weer van het lezen genieten. Nu snel het wedstrijdformulier nog invullen en afwachten maar. Ik vermoed dat Jaap Robben toch wel de grootste kans maakt. Je kunt nog meestemmen, als je ze alle drie las, tot 13 september. En als je wilt aanwezig zijn bij de prijsuitreiking op 20 september in Dordrecht. Dan wel even aanmelden.

Nina Weijers - De consequenties. Amsterdam, Atlas/Contact, 2014.  Geb., 267 pg., isbn:978-90-254-4292-7.

Ik las dit boek als 27/30 van de Ik Lees Nederlands uitdaging 2015 (KLIK HIER).
 
© JannieTr, augustus 2015.

dinsdag 25 augustus 2015

ANV Debutantenprijs 2015 - Robben, Polak en Weijers

De ANV Debutantenprijs is een literaire prijs voor debuterende auteurs van een oorspronkelijk Nederlandstalige roman of verhalenbundel. Het bijzondere en unieke aan de prijs is dat hij zowel een vakjury- als een publieksprijs is: een vakjury nomineert uit de Nederlandse en Vlaamse prozadebuten van een kalenderjaar eerst een longlist en daarna een shortlist van drie titels die door lezers in Nederland en Vlaanderen beoordeeld worden. Die oordelen bepalen de uiteindelijke winnaar. De prijs kent een rijke historie. In 1995 werd de toenmalige Dordtse Debutantenprijs (later Debutantenprijs) voor het eerst toegekend aan Anna Enquist voor haar roman Het meesterstuk. Andere inmiddels bekende namen zijn: Gerbrand Bakker, Ellen Heijmerikx, Jessica Durlacher, Erwin Mortier, Ricus van de Coevering, Erik Menkveld e.a.
Op de shortlist van dit jaar staan Jaap Robben, Nina Polak en Nina Weijers. Wie alle drie de boeken heeft gelezen kan meedoen met de beoordeling.

Bekendmaking en uitreiking van de prijs zal plaatsvinden op zondagmiddag 20 september in het Energiehuis te Dordrecht. Meer informatie is te vinden op: http://www.anvdebutantenprijs.nl/ 

Toen de shortlist verscheen had ik alleen Birk van Jaap Robben gelezen (KLIK HIER). Ik was erg onder de indruk van dat boek. Hoewel de beide andere boeken me niet zo aan spraken, besloot ik ze toch te lezen, aangespoord door de enthousiaste reacties van anderen. En dus gingen ze mee op vakantie.

Nina Polak - We zullen niet te pletter slaan

"Begin twintig zijn Anna en haar halfbroer Schard als ze merken dat je aan iets of iemand hechten niet vanzelf gaat. Anna houdt van haar artistieke homovriend Manu, die niet alles met haar kan delen. En Schard reist zijn hartsvriendin Padma achterna naar India, maar hoe ijverig hij haar ook helpt, in wat hij het liefst zou willen, slaagt hij maar niet: onmisbaar zijn. Een tere thematiek, twee jonge volwassenen die het zonder zekerheden moeten stellen."

Tot zover de tekst uit het juryrapport van de Debutantenprijs. Eraan toegevoegd kan nog worden dat deze jonge mensen uit een bijzonder gezin komen: met twee moeders, die aan het begin van het verhaal na 20 jaar een einde maken aan hun lesbische relatie. Een interessant uitgangspunt, waarvan de consequenties te weinig uitgewerkt werden in het verdere verhaal. Maar dat was niet de voornaamste reden dat ik veel moeite had om het boek steeds weer op te pakken.
De belangrijkste reden was dat ik het totaal niet spannend vond. Een bijzonder coming-of-age verhaal, dat wel. Maar zonder een spanningsboog die maakt dat je door wilt lezen. Alleen sommige stukken over Schard (in India met Padma) of later met zijn moeder Benya in de auto sloegen aan omdat ze zowel spannend als authentiek over kwamen. Maar helaas werden ook die onderbroken door de gezochte stijlconstructies die tenen doen krommen en daarmee het gegrepen worden door de best emotionele gebeurtenissen onderuit halen. Wat te denken van bv.: "De regen hamert woedend op het brakke blik. De krolse piano kreunt spottend door. In de ritselende bomen kraaien ongerust de vogels. De aspartaam kietelt haar klieren. Ze wordt ongemakkelijk van de fotograaf die om hen heen cirkelt - zijn eeuwige spiegelreflex voor zijn bleke hoofd - en alles voor de eeuwigheid opslokt in zijn sluiter. Een nevelige miezer kietelt hem in het gezicht."

Kortom: mij viel dit debuut erg tegen. De laatste kanshebber Nina Weijers - De consequenties is bijna uit. Daarover in een volgend blog meer.

Nina Polak - We zullen niet te pletter slaan. Amsterdam, Prometheus, 2014. Geb., 261 pg., isbn:978-90-446-2117-8.


Ik las dit boek als 26/30 van de Ik Lees Nederlands uitdaging 2015 (KLIK HIER).

 
© JannieTr, augustus 2015.