Victoria, de jonge koningin - Helen Rappaport

De tv-serie

Vorig jaar keek ik met veel plezier naar de tv-serie Victoria, de jonge koningin. Een prachtig kostuumdrama van de BBC over de nog jeugdige koningin Victoria van Engeland. Laat kostuumdrama's maar aan de BBC over, die zijn altijd tot in de puntjes verzorgd. Maar hier was meer aan de hand. Geen romanfiguur in de hoofdrol, maar een koningin die we vooral uit haar latere jaren kennen. Wat we voorgeschoteld kregen, was een nauwkeurige biografie die de periode omvat van haar jeugd via haar kroning op achttienjarige leeftijd en haar huwelijk met Prins Albert tot en met de geboorte van hun eerste kinderen. Dat de serie waarheidsgetrouw deze periode in beeld kon brengen is te danken aan de vele documenten die bewaard zijn gebleven, waaronder correspondentie en dagboeken van Victoria.
Het script van de serie is geschreven door Daisy Goodwin, historica en gespecialiseerd in de 19de eeuw. Ze schreef al eerder twee succesvolle romans die zich afspelen in het Victoriaanse tijdperk.

Het verband tussen boek en serie

Helen Rappaport is eveneens historica en schreef twaalf non-fictieboeken, met name over het Victoriaanse tijdperk en over het Russische keizerrijk. Ook is ze vaak nauw betrokken bij BBC documentaires over deze onderwerpen. Voor dit boek putte ze, net als Daisy Goodwin uit de indrukwekkkende hoeveelheid dagboeken die koningin Victoria heeft nagelaten.

Hét boek bij de tv-serie, staat er op de omslag. En zo is het ook. Het voorwoord is van Daisy Goodwin. De meeste foto's zijn uit de serie en er is zelfs een hoofdstuk toegevoegd met de titel Achter de schermen. Voor wie de serie gezien heeft, zal het boek de nodige herkenningspunten bevatten. Maar het boek is meer, en ook anders, dan een herhaling op papier. Er zijn veel achtergrondverhalen opgenomen over de getoonde periode. Zowel van de verschillende hoofdpersonen, als van de toestand in het land. Dat maakt het lezen voor iedereen opnieuw boeiend. Uiteraard is dit een non-fictieboek en heeft Daisy Goodwin voor de tv-serie de feiten voorzien van een geloofwaardig, maar fictief sausje. Maar wie dit boek leest, ziet tevens hoe knap dat script geschreven is zonder de waarheid geweld aan te doen.

Het boek en de uitvoering

Om met het uiterlijk te beginnen: het boek is fraai uitgevoerd. Zeer rijk geïllustreerd, bijna geen bladzijde zonder foto's. Uit de tv-serie of kopieën van (vertaalde) fragmenten uit handgeschreven brieven en dagboeken, originele afbeeldingen van jurken, schilderijen en dergelijke. Alles is gedrukt op stevig, mat papier waarop de kleurenfoto's goed tot hun recht komen. Ruim 300 bladzijden bevat het boek en door de luxe uitvoering is het behoorlijk zwaar.

Maar dan de inhoud, want daar gaat het toch eigenlijk om. Net als in de serie wordt het verhaal van de jonge Victoria chronologisch verteld. Hier en daar lezen we een kanttekening bij wat er in het script gesuggereerd wordt. Maar bijna nergens botsen die twee. Wel blijken twee figuren een iets andere rol gekregen te hebben om het verhaal een extra romantisch tintje te geven. Het doet aan het levensverhaal van Victoria en Albert niets af en het is leuk om te lezen hoe het in werkelijkheid zat met met deze belangrijke bijfiguren. 
Daarnaast gaf deze literaire vrijheid de mogelijkheid om in de serie iets te laten zien van hoe het leven van de gewone man en vrouw er in die periode in Londen uitzag. In het boek lezen we daar nog meer over. En over vele andere zaken, die soms maar even werden aan gestipt in de serie. Zoals bijvoorbeeld het verhaal achter de trouwjurk, waarvan een foto uit de serie staat naast een oude tekening van de echte. Over de stoffen die allemaal uit Groot-Brittannië moesten komen, waaronder het Honitonkant. Hoe de maker ervan daardoor van een faillissement werd gered en dat de maakster van de jurk zelf de patronen vernietigde om te voorkomen dat de jurk nagemaakt kon worden.

Voorin staat een uitgebreide stamboom en van de figuren die een belangrijke rol speelden in het leven van Victoria krijgen we in de loop van het boek ook allemaal een beter beeld. Zelfs over de belangrijkste acteurs lezen we het een en ander.

Een prachtig cadeau

Ik heb het boek gewonnen bij een loterij, uitgeschreven door Uitgeverij Karmijn. Dat heeft mijn oordeel op geen enkele wijze beïnvloed. Wie mijn blog de afgelopen 15 jaar heeft gevolgd weet intussen dat ik alleen blog over boeken die dat waard zijn in mijn ogen. Zelfs recensie-exemplaren halen soms dit blog niet (wel laat ik dan de uitgever weten waarom niet).
Ik vind het van veel lef getuigen dat een kleine uitgeverij als Karmijn dit prachtige boek heeft uitgegeven. Ik hoop van harte dat het een verkoopsucces zal worden. Het boek is het meer dan waard om onder de aandacht gebracht te worden. Het is een fantastisch cadeau, zowel voor iemand die de tv-serie heeft gezien, als voor mensen die geïnteresseerd zijn in biografieën of historische romans. Voor die laatsten zal vast gelden, dat ze alsnog de serie willen zien, nadat ze het boek hebben gelezen en bekeken.

Helen Rappapoort - Victoria, de jonge koningin. Elburg, Karmijn, 2019. 300 pg., foto's tek.,ills. ISBN:978-9492-168-290.

© Jannie Trouwborst, augustus 2019.