Louis van Dievel - Witte oren

Louis van Dievel (Mechelen, 1953) is een Vlaamse journalist en schrijver van een flink aantal romans en non-fictie boeken. Bekendheid kreeg hij vooral door De Pruimelaarstraat (2006, shortlist Libris literatuurprijs 2007) en Hof van Assisen (2011). Voor deze misdaadroman, met vooral aandacht voor de werking van het assisenhof zelf, behaalde hij de Herule Poirotprijs.

Een bijzonder boek is Landlopersblues (2016), een fictief verhaal dat steunt op waargebeurde getuigenissen. Het boek is tot stand gekomen nadat het gevangenismuseum van Merksplas Kolonie hem vroeg een roman te wijden aan de geschiedenis van de landlopers. Op die manier hopen ze dat die geschiedenis niet verloren gaat. Dus schreef hij een roman over het leven van enkele landlopers uit de tweede helft van de 20ste eeuw, die overleden kort voor het einde van Merksplas als landloperskolonie.

 

Vlaams-Nederlands

 

Voorvechter van het Vlaams-Nederlands Ann de Cramer zei in Utrecht op het Tweejaarlijks Congres van Onze taal Met andere woorden, dat op 7 oktober 2017 in Utrecht werd gehouden: 

 

"Uiteraard streef ik ernaar mijn boeken in een voor iedereen zo begrijpelijk mogelijk Standaardnederlands te schrijven. Maar als ik de keuze moet maken tussen de Noord-Nederlandse taalnorm en authenticiteit, dan kies ik voor dat laatste.".

 

Ze vroeg zich af waarom Noord-Nederlands de norm zou moeten zijn. Zeker in een roman, waarin de hoofdpersonen authentiek over moeten komen. Ik mag graag Vlaamse auteurs lezen en betrap mezelf er inderdaad weleens op dat ik Vlaamse woorden of uitdrukkingen overneem. Soms geeft zo'n woord beter weer wat ik bedoel, soms is het een veel beter woord dan het Nederlandse of zelfs de Engelse of Franse equivalent die nu gebruikt wordt in Nederland. Mijn indruk is, dat er steeds meer Vlaamse woorden opduiken in de Noord-Nederlandse spreektaal. Maar allez, het zou hier over Witte oren gaan!

 

Roddel en achterklap in Kerkevoort

Hoe giftig roddels en verdachtmakingen kunnen zijn in een klein dorp toont Louis van Dievel ons in zijn roman Witte oren. Lucienne van Stassen ligt op sterven, ze heeft al witte oren, wordt er beweerd, het kan dus niet lang meer duren. Maar het blijkt een taaie die, voor ze er niet meer is, haar best doet nog zoveel mogelijk roddels het dorp in te sturen. Haar leven lang heeft ze iedereen bespioneerd en nu vertelt ze iedereen die haar komt bezoeken over vermeend overspel, verkrachting, pedofilie en andere zaken die verontwaardiging oproepen. Maar wat is er van waar? In de kroegen van het dorp wordt er over gediscussieerd, er heerst wantrouwen, ze kennen haar kwade tong, maar waar rook is...? Ze probeert de pastoor en de dokter voor haar karretje te spannen, maar die trappen er niet in. Ook de wijkzuster, zus van één van de bewoners, overlaadt ze met leugenachtige beweringen. Met noodlottige gevolgen.

Lucienne houdt het nog lang vol, maar ze krijgt steeds meer medicijnen, waardoor ze ook zaken door elkaar gaat halen. En waar het verhaal eerst nog een beetje komisch lijkt, krijgt het daarna pijnlijke en grimmige wendingen. Er gebeuren zaken die diep triest en verdrietig zijn: door misverstanden, onjuiste informatie, miscommunicatie, misbruik maken van de situatie en uit berekening. Het blijft 376 pagina's tot de laatste bladzijde spannend. Ik heb ervan genoten.

 

Vóór in het boek staat een lijst met de belangrijkste personages, geen overbodige luxe, omdat er niet veel mensen zijn in het dorp die aan de roddels van Lucienne ontsnappen. In het begin is het prettig om daar af en toe op terug te kunnen grijpen. Het aantal Vlaamse woorden blijft zeer beperkt. Uiteraard in de dialogen valt er geregeld een ge of gij en staat er hier en daar één in de tekst. Maar dat hoeft geen enkele belemmering te zijn. Uit de context zijn ze zonder meer te begrijpen. (Tip: De Standaard heeft in 2015 een boekje uitgegeven met 1000 Belgisch-Nederlandse woorden, onder de titel: Hoe Vlaams mag uw Nederlands zijn?).

Louis van Dievel - Witte oren. Antwerpen, Vrijdag, 2021. Pb, 376 pg., ibsn:978-94-6434-060-0.

© Jannie Trouwborst, december 2021.

 

Er zijn genoeg Vlaamse schrijvers die niet de aandacht krijgen die ze verdienen, omdat ze op de een of andere manier niet door kunnen dringen tot de Nederlandse boekhandels en schrijvende pers. Zelfs in de Nederlandse bibliotheek ontbreken ze. En dat is jammer, want er valt nog zoveel moois te ontdekken in Vlaanderen. Dit is slechts één van hen.

 

Eerder las ik van Van Dievel De laatste ronde. Hierin staat een uitgebreider verslag van de oproep van Ann de Cramer.