Inleiding
De bijbehorende discussievragen staan ook weer op dit Blog, klik daarvoor HIER.
Samenvatting
Drie jonge vrouwen, Ada, Marjorie en Esther, willen aan de beklemmende naoorlogse sfeer in Nederland ontsnappen en een bestaan opbouwen in Nieuw-Zeeland. Ze nemen deel aan een internationale luchtrace en reizen naar hun nieuwe vaderland in een vliegtuig vol meisjes zoals zij: bruiden op weg naar hun toekomstige echtgenoten.Tijdens de vlucht ontmoeten zij Frank, die alleen reist en op wie niemand wacht. Deze ontmoeting zal de koers van hun levens in Nieuw-Zeeland drastisch wijzigen, nog meer dan ze zelf beseffen. Vijftig jaar later, wanneer ze elkaar op de begrafenis van Frank weer treffen, staan ze oog in oog met de waarheid. Het is de vraag of je kunt vluchten voor wie je bent. Een meeslepend verhaal, gebaseerd op historische werkelijkheid: in 1953 werd The Last Great Air Race London-Christchurch gehouden. Het KLM-vliegtuig won. Omdat er zo veel bruiden onder de passagiers waren, werd er in de internationale pers van 'de bruidsvlucht' gesproken.
Verslag leesclubbijeenkomst
Dat iedereen dit toch vrij dikke boek helemaal en met plezier had gelezen zegt al wel iets. Bovendien bleek het waarderingscijfer te schommelen tussen een 7,5 en een 8,5. Dat sluit denk ik aan bij wat Kees van der Pol (geen familie, leraar Nederlands, die voor Scholierenweb boekverslagen maakt, zeer goed bruikbaar voor leesclubs!) in de inleiding van het verslag over Bruidsvlucht schreef:
Marieke van der Pol schrijft gewoon een goed, lekker leesboek. Volgens mij is dat geen schande maar een compliment.(...) De meeste lezers willen volgens mij gewoon een goed en lekker doorlezend boek met een boeiende inhoud die hen ergens (namelijk naar een einde) brengt. Zelfs tot nadenken mag een roman stemmen: het hoeft echt niet allemaal van het snel lezende thrillerachtige literatuurniveau van de nieuwe eeuw te zijn. Er is m.i. niets mis met het etiket een goede verteller te zijn. Is ook de recent overleden Jan Wolkers niet gewoon een begenadigd verteller geweest?
Zo heb ik als lezer het debuut van Marieke van der Pols “Bruidsvlucht” ervaren.
Naar aanleiding van enkele recensies hebben we vervolgens enige tijd besteed aan het begrip Literatuur. Het is niet eenvoudig om een afgebakend terrein te schetsen met wat nog wel of net niet onder Literatuur gerekend mag worden. Wie er met de leesclub over wil praten, kan als uitgangspunt misschien dit opiniestuk nemen van Buzzboek. Daarin wordt o.a. gesproken over Het Nationale Lezersonderzoek. Wie deze link volgt, kan zelf meedoen met de beschreven enquête. Zo kunnen lezers zelf de antwoorden geven op:
Wat is literaire kwaliteit? Wat maakt een roman goed of slecht? Wanneer is een roman literair, of juist niet? En zijn deze dingen objectief vast te stellen?
Met behulp van de bij dit boek gemaakt discussievragen bespraken we vervolgens zowel de inhoud als de kwaliteit van het boek. Iedereen was zeer te spreken over de spanningsopbouw. En ook de structuur werd niet als ingewikkeld, maar juist als functioneel en natuurlijk ervaren.
T.M. had voor een prachtige verzameling beeldspraken en symboliek gezorgd, daarmee meteen aantonend dat de stijl van Marieke van der Pol niet zomaar afgedaan kan worden als clichématig.
De symbolische rol die het weer en de natuurlijke omstandigheden/omgeving speelden in het verhaal was voor sommigen een eye-opener (zoals het slechte en sombere weer en de trieste woonplaats van Ada bv.).
De zeer uitgesproken karakters werden beschouwd als noodzakelijke elementen nodig voor een boeiend verhaal en werden niet als storend ervaren. Geen van de vrouwen kon echter op onverdeelde sympathie rekenen. Identificatie met een van de hoofdfiguren bleef daardoor achterwege, maar ook dat bleek geen reden voor minder leesplezier.
Aparte aandacht ook nog even voor ons thema: is dit een historische roman en hoe ligt de verhouding feiten/fictie? Alles wat achter ons ligt is in feite historie, maar voor sommigen geldt toch dat ze bij een historische roman meer denken aan langer geleden dan 60 jaar. De Watersnoodramp, de beide Wereldoorlogen, voor mij is het historie, maar voor een ander misschien niet.
Ik persoonlijk denk dat we van historische boeken kunnen spreken als iets lang genoeg geleden is om er een andere, modernere kijk op te kunnen hebben.
Als we de feiten en fictie in deze roman bekijken, dan is het toch in de eerste plaats een roman (fictie), een psychologische of Bildungsroman, als je wilt. De Great Air Race is een leuk uitgangspunt (het historische feit). De levens van de vrouwen zijn verzonnen (de fictie). En toch vormen ze samen een historisch verhaal over emigratie. We kunnen er met de kennis van nu op terugkijken: het was allemaal niet zo zaligmakend als vlak na de oorlog (door allerlei instanties) werd voorgesteld. Ook de emigranten zelf hielden zich vaak groot. Dat werd aangegeven in de roman met de verdraaide brieven die naar huis werden geschreven.
Na afloop van een geslaagde avond spraken we af binnenkort de film (te leen in de bieb) gezamenlijk nog eens te gaan bekijken en te vergelijken met het boek.
Marieke van der Pol - Bruidsvlucht. Amsterdam, Arbeiderspers, 2007. Paperback, 415 p. isbn: 9789029562997
©JannieTr, 3 april 2013.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten