Week van het Korte Verhaal 2015

Gisteravond werd voor het eerst aan het begin van de Week van het Korte Verhaal de prijs uitgereikt voor de beste korte verhalenbundel van het voorgaande jaar, met de toepasselijke naam: de J.M.A Biesheuvelprijs (KLIK HIER). Hij ging naar Rob van Essen voor Hier wonen ook mensen. Het is goed dat deze prijs er gekomen is, dankzij crowdfunding weliswaar, maar dat zegt genoeg over de toenemende belangstelling voor de meestal onderbelichte verhalenbundels.

Het leek mij een mooie gelegenheid om eens te kijken welke verhalenbundels ikzelf las de afgelopen jaren. Mijn Boekenkast bestaat al sinds november 2006, maar de eerste jaren daarvan zijn bij de transitie naar een andere host verloren gegaan, zodat ik nog steeds met enige regelmaat bezig ben met het overzetten van de oude teksten (die ik gelukkig nog wel heb). Ik zal proberen het restant van de oude recensies over de verhalenbundels (ca. 5) nog deze week over te zetten.

De ca. 25 op dit blog besproken bundels kun je vinden onder de tag Verhalenbundel. Ik ga ze hier niet allemaal opsommen, ik ga ook geen ranglijst opstellen. Na ze nog eens bekeken te hebben heb ik besloten er een vijftal te noemen die misschien minder bekend zijn, maar waar ik veel leesplezier aan beleefde en die echt de moeite waard zijn. De bespreking vind je door op de titel te klikken.

1. Voor mij ben je hier : verhalen van de jongste generatie Surinaamse schrijvers - onder red. van Michiel van Kempen (2011).

Ter gelegenheid van 35 jaar onafhankelijkheid van Suriname (2010) stelde Michiel van Kempen een bundel samen met zestien verhalen van de jongste generatie Surinaamse schrijvers. In deze bundel kun je kennis maken met een aantal van hen via zeer gevarieerde korte verhalen. De verhalen zijn heel beeldend geschreven en de diversiteit geeft precies weer wat de Republiek Suriname kenmerkt: onovertroffen gemêleerd! In mei 2011 overleed Clark Accord, een bekende Surinaamse auteur, wat mij ertoe aanzette met de leesclub in het daarop volgende jaar de Surinaamse literatuur eens nader te bekijken. We hebben er een interessant jaar aan beleefd. De gelezen boeken vind je terug onder het label Suriname.


2. Het dode vissenmuseum - Charles D'Ambrosio (2011).

Over deze bundel hoorde ik zoveel goeds dat ik tegen mijn gewoonte in een vertaling las. En daar kreeg ik geen spijt van. Wie wil weten hoe sterk goede korte verhalen kunnen zijn, zou deze bundel moeten lezen: geen vrolijke kost, maar wel heel goed geschreven! Citaat uit mijn recensie: 

"Een prachtig en tegelijk vreselijk boek dat je geregeld weg moet leggen om het gelezene te kunnen verwerken en dat je toch steeds weer opnieuw oppakt om aan het volgende verhaal te beginnen. Donkere verhalen zijn het, we krijgen een realiteit voorgeschoteld die niet vrolijk stemt. Schrijnende verhalen, zonder hoop voor de toekomst. Maar in een wondermooie stijl: met enkele rake typeringen en goed getroffen beeldspraak gaan de personages leven. De spanning die maakt dat je door blijft lezen, komt waarschijnlijk voort uit de gedachte dat er toch op z'n minst iets van een suggestie moet zijn die op een betere toekomst wijst. Maar nergens wordt dat waargemaakt. Voor sommige mensen zit er nu eenmaal gewoon niets meer in, dan de rauwe realiteit die D'Ambrosio voor ons beschrijft." 

3. Het tuinhuis - Hella Haasse (2006).

In deze verhalenbundel zijn zeven verhalen bijeengebracht die in de loop der tijd her en der verschenen zijn: het eerste werd geschreven in 1948, het een na laatste speciaal voor deze bundel in 2006. Losse verhalen, uit verschillende perioden van haar carrière, maar toch een eenheid: prachtige miniatuurtjes die naar de thema’s in haar romans verwijzen.
Citaat uit mijn recensie:
"Stuk voor stuk zijn het spannende verhalen. Steeds is er iets dat op een onheilspellende manier een grote rol speelt in het verhaal: een geheim, een toevallige samenloop van omstandigheden, een onopgelost mysterie, een historische gebeurtenis die uitgeplozen wordt. En steeds toont Hella Haasse zich een talentvol vertelster. In het korte bestek van het verhaal schept ze een aansprekend decor, geeft ze de hoofdpersoon een overtuigend karakter en werkt ze dwingend naar een verrassende plot toe. De dreiging, het mysterie is al bij de eerste zinnen van elk verhaal sluimerend aanwezig en houdt de lezer goed bij de les. De meeste verhalen zijn ontroerend of hebben een triest verloop en toch zijn ze niet dramatisch. Dat komt door de manier waarop H.H. ze ons vertelt: onderhoudend en sfeervol, maar tegelijk afstandelijk, berustend, constaterend: zo gaat het nu eenmaal soms in het leven".

4. De Franse slag - Martin Bril (2004).

In het boekje staat een groot aantal korte verhalen (ongeveer tweeënhalve pagina). Misschien zijn het columns geweest, maar dat staat nergens vermeld. Ze gaan allemaal over het leven in Frankrijk (in zijn tweede huis) en zijn luchtig van toon. De humor is nooit ver weg en ook de melancholie komt soms om de hoek kijken. Zijn observaties van Hollanders in Frankrijk en de verhalen die hij naar aanleiding daarvan weet te vertellen zijn kostelijk om te lezen. Met mededogen vertelt hij echter ook over het dagelijks leven van de Franse plattelanders en hun sombere toekomst, zonder zwaar op de hand te worden. Vertederend zijn de stukjes waarin zijn nog jonge dochters voorkomen.


5. De kermis van Gravezuid  - Hannah van Wieringen (2012)

Met deze bundel won Hannah van Wieringen de debutantenprijs 2014. De korte verhalen spelen zich allemaal af tijdens de kermisweek, staan op zichzelf, maar zijn toch, via personen of gebeurtenissen, op de een of andere manier met elkaar verbonden. Citaat uit mijn recensie:
"Hannah van Wieringen heeft een prachtige stijl, die me doet denken aan het werk van Gerbrand Bakker en een groter compliment kan ik een auteur niet geven. De verhalen barsten van de emoties, maar ze blijven onderhuids en onbeschreven. Het lijkt zo helder en eenvoudig opgeschreven, maar als lezer moet je aanvoelen om welke emoties het gaat, je moet bij het verhaal betrokken willen worden. En dan volgt de magie  van het onbehagen, het voorgevoel, het inzicht, de veronderstelling. Dit is bij uitstek een boek om minstens tweemaal te lezen, zodat je kunt zien hoe knap het in elkaar zit".

Mocht je een van deze bundels alsnog gaan lezen, dan hoor ik graag wat je er van vindt.

© JannieTr, februari 2015.