Over het lezen van plaatjesboeken

Kijk, van zo'n vraag word ik meteen enthousiast: Lees je weleens andere boeken dan boeken met tekst? En is dat dan nog lezen? Vraag 39 van het project #50books van Hendrik-Jan (KLIK HIER). 

Er zijn enkele categorieën "plaatsjesboeken" waar ik graag in kijk, t.w. fotoboeken, kunst- en museumcatalogi en oude atlassen. En om dat er maar meteen aan te koppelen: ja, dat vind ik toch ook lezen. Ik zal dat hieronder even uitleggen.

Als hobbyfotograaf kijk ik graag naar de foto's van de echte fotografen. Ik kan genieten van de prachtige plaatjes, maar ik "lees" ze ook. Ik probeer hun keuzes te begrijpen wat betreft onderwerp, compositie, instellingen van de camera, ga soms op zoek naar de achterliggende gedachte. Wat wilde de fotograaf met deze foto zeggen?

Boeren - Charlie Toorop

Daarnaast heb ik heel wat  kunst- en museumcatalogi. Ik kreeg ze tijdens mijn werk in de bibliotheek van Museum Boymans of kocht ze later bij het bezoek aan een museum. Eigenlijk geldt daarvoor een beetje hetzelfde als voor de fotoboeken: genieten van de afbeeldingen, ze doorgronden, mijn fantasie erbij gebruiken. Bij het lezen van een roman stelt mijn fantasie me in staat me een voorstelling te maken van hoofdpersonen, de omgeving waarin ze verkeren, de gebeurtenissen die hen overkomen. Bij het bekijken van afbeeldingen van schilderijen, oude foto's of gebruiksvoorwerpen gaat dat precies andersom: ik kan er zo de levens van anderen bij verzinnen. Dat dat net zo aangrijpend kan zijn als een heftig boek lezen, ondervond ik vorige week, toen we een tentoonstelling van Käthe Kollwitz bezochten. Ik heb de bijbehorende catalogus niet gekocht: ik denk niet dat ik de confrontatie met haar beelden nog vaak aan zou kunnen. Als ik de tekeningen wil zien, kan dat ook via internet. Dit voorbeeld dient slechts om aan te geven dat je plaatjes zeker ook kunt lezen, ze zijn soms indringender dan een tekst.

De oude atlassen die ik bezit, zijn niet antiek. Ze zijn van mijn tante geweest (ca. 1935) of dateren van mijn eigen middelbare schoolperiode (rond 1965).Toch vind ik het leuk om er af en toe eens in te kijken. De geschiedenis atlassen bijvoorbeeld of de Bos atlas die met de jaren erg veranderde. Grenzen, grondgebruik, namen van landen (in Afrika bv.) en eilanden (in Indonesië bv.) veranderen. Soms wil ik weten hoe het zat, soms vind ik het gewoon leuk om er in te neuzen. Is dat lezen? Misschien wel, aangezien ik eigenlijk alles wat ik aanschouw en waar ik mijn fantasie bij gebruik, toch echt wel een beetje als lezen zie.

© JannieTr, september 2016.

De leesvraag #50books (KLIK HIER) is een initiatief van Peter in 2013. Martha nam het in 2014 over en in 2015 ging Peter zelf weer verder. Vanaf 2016 doet Hendrik-Jan dat. Vanaf "2016: vraag 2" probeer ik elke week mee te doen.