Argument 1: Dat het aantal nominaties voor de zgn. shortlist is teruggebracht van 5 naar 3 is in overleg en op aandringen van sponsor Academica gedaan. De veronderstelling was dat bij 3 nominaties er wellicht meer lezers geïnteresseerd zouden zijn om alle nominaties te lezen en te beoordelen. De tijd zal het leren.
Vooral het aandringen is interessant. Want: hoe minder nominaties, hoe minder het een publieksprijs is en hoe groter de kans dat er een boek wint, dat (naar de verwachting van de vakjury) een kans maakt op meer literaire prijzen. Zodat Academica de gewenste reclame krijgt.
Daarnaast: Alleen als lezers verplicht worden alle 3 de nominaties te lezen voor hun stem meetelt, zou dit argument zinnig zijn. Maar dat is niet het geval: alleen op een bestseller stemmen kan nog steeds.
Argument 2: Dit jaar was die keuze overigens niet zo moeilijk, aangezien de nominatiejury vond dat de oogst nogal mager was. Vandaar dat de jury ook tot niet meer dan 10 nominaties voor de longlist kon komen (uitgaven t/m september).
Als het een publieksprijs is, mag het lezerspubliek dan misschien zelf oordelen over wat zij van de oogst vindt? Aan de vakjury de taak om 10/15 debuten aan te wijzen die er (wat hen betreft) mee door kunnen. Het gaat hier wel om debutanten, waarvan niet altijd een perfect resultaat verwacht mag worden. Maar die wellicht nog kunnen groeien en door gerenommeerde uitgevers wèl goed genoeg gevonden worden voor een publicatie. En die het verdienen hun naam op een longlist te zien staan. Bovendien worden hieruit door de vakjury uiteindelijk toch de 5 nominaties gekozen.
Argument 3: Dat de shortlist tegelijk met de longlist bekend werd gemaakt, hebben we zo besloten omdat we vonden dat het weinig zin had de longlist bekend te maken en zeer kort daarna de shortlist.
De longlist werd na protest gepresenteerd NA de shortlist en er is verder helemaal geen aandacht aan besteed. Wat daar de oorzaak van was is niet interessant. Slechts 3 boeken te lezen voor de publieksjury en dan kan de shortlist niet een week of 3 nà de longlist gepubliceerd worden? En voor wie had dat dan geen zin? Zeker wèl voor de andere debutanten, die graag ook even in de schijnwerpers gestaan hadden.
Argument 4: Dat een boek dat al tot de bestsellerlijsten was doorgedrongen uiteindelijk won, staat los van het feit dat misschien meer ‘losse’ lezers dat boek kozen.
Misschien??? Het is wel zeker dat dat zo gegaan is. Voor de sponsor is dat natuurlijk uitermate gunstig. De keuze om in deze gang van zaken (alle lezers mogen op een los boek stemmen, zonder de andere gelezen te hebben) geen verandering te brengen, kan ik dan ook alleen maar toeschrijven aan het "aandringen van de sponsor". Bij de slechts 3 genomineerden van dit keer zit er in elk geval al weer één (Erik Menkveld) die al op 26 oktober genomineerd is voor de Selexyz debuutprijs. Misschien moet Academica het Gouden Ezelsoor in ere te herstellen, veel simpeler: het best verkochte literaire debuut wint.
Bovendien kunnen deze losse lezers niet bepalen WELK van de 5 genomineerde boeken de prijs verdient, omdat ze geen kennis hebben genomen van de andere 4. Zolang dat niet verplicht wordt gesteld bij het stemmen is de toekenning van deze prijs niet zuiver.
Argument 6: Wij zouden overigens graag zien dat veel meer kernjuryleden (bijvoorbeeld 500) zich zouden aanmelden om de nominaties te beoordelen, maar wij blijven constateren dat het helaas moeilijk blijft om gemakkelijk aan de boeken te komen via bibliotheken. Gratis of tegen geringe prijs over de nominaties kunnen beschikken zou een goede oplossing kunnen zijn, maar dat stuit op veel problemen.
Dit is eindelijk een argument dat ik begrijp. Hoewel ik de boeken altijd zonder problemen bij de bibliotheek heb kunnen lenen, zijn er vaak maar weinig exemplaren van. Maar waar een wil is, is een weg, alleen waarschijnlijk niet met deze sponsor.
Argument 7: Stichting Perspektief, dat de naam veranderd heeft in DordtLiterair, blijft een organisatie van vrijwilligers die literaire activiteiten organiseert en de know how levert voor de Academica Literatuurprijs, met name het werk van de nominatiejury, het contact met uitgevers en het organiseren van de lezersjury. Zou sponsor Academica stoppen, dan is het ook gedaan met de Academica Literatuurprijs.
M.a.w. DordtLiterair wordt gegijzeld door Academica. Het is fantastisch wat alle vrijwilligers van DordtLiterair allemaal doen, maar moeten we ons dan niet afvragen of iets dat in het belang is van heel literatuur minnend Nederland gedaan en betaald moet worden door een kleine groep mensen?
Hier is dus een taak weggelegd voor NBD/Biblion, de WSF-bibliotheken en de bibliotheken in de grotere plaatsen. Zorgen voor voldoende boeken en publiciteit. Leesclubs benaderen, een set boeken daar laten circuleren bv. Misschien wil de CPNB ook wel meewerken. Niet aan mij om dat allemaal uit te zoeken. DortLiterair kan dan zelf bepalen wat ze financieel nog op kan brengen, het organiseren van een debutantendag bv. met de 15 schrijvers van de longlist. Daar is vast wel een plaatselijke sponsor voor de vinden.
Meewerken met internetsites die al jaren aandacht aan debutanten besteden, zoals leestafel.info, is ook een goedkope manier om aan veel meer vrijwilligers te komen. En respons, want ook daar circuleren debuten.
Het belangrijkste is echter een sponsor te vinden bij wie de belangstelling voor debuterende auteurs voorop staat. Natuurlijk sponsort men met de bedoeling daar naamsbekendheid mee te verkrijgen. Maar zodra dat doel voorop komt te staan, is het verstandiger uit te zien naar een andere sponsor en inderdaad te stoppen met de Academica Literatuur Prijs. Wat wil niet zeggen dat het daarmee ook gedaan is met de Debutantenprijs.
Zoals ik al eerder schreef: ik blijf de debutanten met interesse volgen, ik zal alleen niet meer deelnemen aan de (kern)jury en voor de ALP2012 geen reclame meer maken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten