April 2019: wat las ik?

Van alles wat las ik deze maand en eigenlijk best wel veel. Ik zal niet aan alle boeken evenveel aandacht geven hier om verschillende redenen. Hieronder de opsomming.

De Boekenweek

Het boekenweekgeschenk van Jan Siebelink - Jas van Belofte is voor mij om andere redenen interessant dan voor de meeste lezers. Hoe dat zit lees je HIER.

Daar lees je ook dat ik De Tuinkamer van Lilian Blom wilde herlezen. Dat heb ik ook gedaan en ik was opnieuw diep onder de indruk. Ik sta nog helemaal achter mijn recensie uit 2007. Je vindt hem HIER.

Naar de boekenweek keek ik halsreikend uit, omdat er een nieuw boek van Jan van Mersbergen uitkwam: De rijkdom van Altena. Het stelde bepaald niet teleur! Voor zijn boeken maak ik graag een uitzondering op mijn voorgenomen blogpauze. Een uitgebreide recensie komt binnenkort. 

Tussendoor

Voor op mijn nachtkastje kreeg ik van een lieve vriendin Arita Baaijens - Paradijs in de polder omdat ze wist dat ik zo genoten had van haar Zoektocht naar het paradijs over haar omzwervingen door de Altaj in het hart van Centraal-Azië. Mijn bespreking van Zoektocht naar het Paradijs vind je HIER. 

In Paradijs in de polder vertel ze haar lezers nog maar eens in een zeer uitgebreide inleiding wat haar drijfveren waren voor haar ontdekkingsreizen en wat ze er allemaal van geleerd heeft. Die ervaringen wil ze inzichtelijk en toepasbaar maken voor haar lezers in hun eigen omgeving, alleen of samen met anderen. Aan de hand van tientallen oefeningen spoort Anita Baaijens de lezer aan om de mobiele telefoon uit te zetten en contact te maken met Nederlands landschap. Onze zintuigen zijn daarbij het belangrijkste gereedschap. Ook laat ze zien wat ‘deep maps’ zijn, hoe je ze maakt en wat ze vertellen over een plek. ‘Paradijs in de polder’ moedigt je aan te struinen, te dolen, gedachtesprongen te maken, vanzelfsprekendheden los te laten, je te verwonderen, en op ontdekkingsreis te gaan in eigen land. 

Novelle

Dit keer geen dichtbundel. Ik veroorloofde mezelf een ander zijsprongetje en koos voor een uit het Frans vertaald boekje: Philippe Claudel - Tot ziens meneer Friant. De combinatie van de poëtische en nostalgische tekst en de sfeervolle, toepasselijke schilderijen van Émile Friant maken er een juweeltje van. Om met Claudel zelf te spreken:

"Ik ben heel erg aan dit boek gehecht. Het is wellicht de mooiste tekst die ik ooit heb geschreven. De taal is soepel en poëtisch, muzikaal en vloeiend als een rivier, het is de taal van de tijd en het heimwee, het licht en de geuren. Als ik slechts één werk mocht overhouden van alles wat ik heb geschreven, dan zou het zonder twijfel dit boek zijn."

In deze prachtige novelle keert Philippe Claudel terug naar het Frankrijk van zijn jeugd. Aan de hand van zijn herinneringen en met behulp van de wonderlijke schilderijen van de Franse schilder Émile Friant schrijft Claudel vol tederheid over zijn grootmoeder en haar verdwenen wereld.

En verder

Marente de Moor - Foon

Daarover wat meer dan over de rest. Het is dan ook een intrigerend boek. Het is de eerste roman dat ik van haar las. Van haar moeder Margriet de Moor las ik meer: De verdronkene (KLIK HIER) en De schilder en het meisje (KLIK HIER). Het blijkt een totaal andere schrijfster te zijn dan haar moeder. Ik moest er even aan wennen.

Samenvatting
Soms klinkt het als trompetgeschal. Soms als een voorwereldlijk beest. Het is iets tektonisch, zeggen Nadja en Lev ter geruststelling tegen elkaar. Iets meteorologisch, wellicht. Maar deze duistere klanken hingen niet altijd in de lucht boven hun huis in de Russische bossen. Ooit dreef het biologenechtpaar er een asiel voor verweesde berenwelpen, maar de vrijwilligers komen niet meer, en terwijl Lev zijn geheugen verliest, strijdt Nadja tegen haar herinneringen. Waar is iedereen gebleven? Wat gebeurde er in het jaar waaraan ze liever niet meer denkt?
Foon laat zien hoe eenzame mensen, ver van de ontwrichte samenleving die ze zijn ontvlucht, zich verhouden tot hun geliefden, tot de geschiedenis en tot de dierenwereld waarvan ze deel uitmaken. Als alle zekerheid wegvalt, is het de verbeelding die hen overeind houdt.

Aanvankelijk had ik het een beetje moeilijk met dit verhaal. Tot ik me realiseerde dat ik als lezer helemaal overgeleverd was aan de stem van de ouder wordende vrouw Nadja. Ik moest zekerheden loslaten en meebewegen met het verhaal, want fantasie en werkelijkheid konden niet onherroepelijk van elkaar gescheiden worden. En toen ik dat deed, werd het een interessant en leerzaam verhaal. Ik werd met mijn neus op het feit gedrukt dat ik van de geschiedenis van Rusland niet genoeg weet. Ik vermoed dat ik daardoor ook zaken miste. Maar het verhaal is er niet minder intrigerend door. Niet het geluid is het dat de spanning in het boek brengt, maar de gedachtenstroom van Nadja. Wat is er gebeurd in het jaar waar ze niet meer aan wil denken? Wat droomt ze? Wanneer is ZIJ in de war in plaats van haar man Lev? Wie is die fantasiemachinist en wat is zijn rol? Vreemde verschijnselen (stroomuitval, op hol slaande meters, zelfs het terugkerende geluid, de Foon) aanvaard ik als lezer zonder er lang bij stil te staan. Die zijn minder belangrijk dan een andere geheim dat Nadja probeert te verdringen, maar dat als een dreigend onweer steeds dichterbij komt en uiteindelijk losbarst.

Het laatste hoofdstuk is voor mij het mooiste. Nadja vertelt graag verhalen en sprookjes. En in dit hoofdstuk begint elke nieuw stukje met: Er was eens een vrouw die rende om de trein te halen. Voor wie een beetje thuis is in de Griekse mythologie is het einde geen open einde....

En nu?

Ik las Het Bureau 1 - Meneer Beerta uit. En ben inmiddels in het tweede deel bezig. Over Het Bureau verschijnen onregelmatig, aparte blogs. Met label #HetBureau. (Zie HIER).

Kiezen uit mijn lange lijst met aanraders en tips is moeilijk. Ik koos Margriet van de Linden - De liefde niet. Daar ben ik dus nu mee bezig. Maar volgende maand komt er ook weer een boek uit mijn archief van een onterecht vergeten auteur.

© Jannie Trouwborst, april 2019.