woensdag 28 november 2018

Rodaan Al Galidi - Achthonderdzestig

Een van de genomineerden voor de VSB poëzieprijs 2017 was Rodaan Al Galidi (net als tien jaar daarvoor trouwens). Wie zijn naam intikt op Wikipedia, krijgt een indrukwekkende lijst te zien van romans, korte verhalen, poëziebundels en literaire nominaties en prijzen.


Rodaan Al Galidi (1971) is een schrijver van Irakese afkomst. In Irak studeerde hij af als bouwkundig ingenieur en in 1998 kwam hij in Nederland terecht waar hij asiel aanvroeg. Het asiel werd geweigerd en hij is uitgeprocedeerd. Al Galidi leerde zichzelf de Nederlandse taal en begon met schrijven. In 2007 kreeg hij een voorlopige verblijfsvergunning in Nederland. In 2000 ontvangt hij de El Hizrja-literatuurprijs voor een gedicht uit ‘Groen’. Ook werd hij met ‘De fiets, de vrouw en de liefde’ genomineerd voor de J.C. Bloem poëzieprijs 2003 en in 2011 ontving hij de Prijs voor literatuur van de Europese Unie voor ‘De autist en de postduif’.

In de vierde uitzending van DWDD heimwee ‘Hier is.. Adriaan van Dis’ is schrijver Rodaan Al Galidi te gast. De video daarvan (16 min.) is een aanrader: KLIK DAARVOOR HIER. 

De bundel waaruit het gedicht komt dat ik koos, heeft als titel Koelkastlicht en was net verschenen toen Adriaan van Dis met Al Galidi sprak.

Uit het juryrapport van de VSB poëzieprijs:

Het is koud in deze gedichten. De bundel Koelkastlicht van Rodaan Al Galidi is een zachte wanhoopskreet van een mens die tegen beter weten in dapper het allermoeilijkste probeert te doen wat er is: leven. Er klinkt een eenzame stem uit op die grimassend om eenzaamheid probeert te glimlachen en die het geloof levend wil houden in een vreedzaam samenleven met zichzelf, al was het maar in de vorm van een zuchtende berusting in de gewapende vrede die wanhoop heet. En dan is er ook de mensheid nog, die nodig gered moet worden en die de mens maar niet met rust laat. Oog in oog met de overweldigende behoeften van de almaar alomtegenwoordige mensheid doet de dichter wat hij kan en dat is niet veel, maar ook niet helemaal niets: ‘Ik zal niet denken dat ik de mensheid / net gered heb van de mensheid,/ maar gewoon dat ik een uurtje mededogen had.’ We zouden misschien in de veronderstelling kunnen verkeren dat we om deze gedichten mogen lachen en de dichter zal ons niet tegenspreken. Maar in deze broze poëzie zijn de naaktste gevoelens bevroren in taal, helder en scherp als ijspegels. Deze bundel is moedig in zijn thematiek en oprechtheid.

Mijn keuze

Achthonderdzestig

"Dames en heren,
goedenavond.
Dit is het nieuws van 6 juli.
In Irak
zijn vanmorgen 860 mensen omgekomen
bij verschillende bomaanslagen
en de Amerikaanse soldaat John Smith
werd door een kogel geraakt
in zijn linkerbeen.
De tweeëndertigjarige soldaat studeerde in 1999 af
aan de hogere technische school
om daarna in het leger te gaan. 
Hij is getrouwd met Ashley en heeft twee kinderen,
Rosaly van zes
en Keith van drie.
Zijn vrouw is lerares op een basisschool.
De woordvoerder
van het ministerie van Defensie
liet weten dat zijn situatie stabiel is
en dat de verwachting is
dat hij na vijf maanden revalidatie
weer zal kunnen lopen.
Rafael Nadal is de winnaar geworden
van Wimbledon.
De tweeëntwintigjarige  Spanjaard
versloeg vijfvoudig kampioen Roger Federer
in vijf sets:
6-4, 6-4, 6-7 (5), 6-7 (8), 9-7.
Het is de eerste eindzege
van Nadal op Wimbledon."

Rodaan Al Galidi
(Uit: Koelkastlicht, 2016).

Rodaan Al Galidi - Koelkastlicht. Amsterdam, Jurgen Maas, 2016. 95 pg., isbn:9789491921216.

© Jannie Trouwborst, november 2018.

N.B. Deze bespreking verschijnt in het kader van de poëzieweek van Sandra (KLIK HIER).

8 opmerkingen:

  1. Ja, dat gedicht kan ik me nog goed herinneren, zo raak vond ik het! Ik noemde het ook in mijn bespreking van deze bundel: https://lalageleest.nl/2017/12/08/koelkastlicht-rodaan-al-galidi/

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Grappig, dat er verschillende mensen hier zijn, die geregeld kiezen voor hetzelfde gedicht of dezelfde dichter. Meestal lees ik je blogs over Nederlandse auteurs/dichters wel (ik bleek de andere links die je hier en elders noemde ook gezien te hebben destijds). Maar deze had ik gemist. Net even ingehaald:).

      Verwijderen
  2. Dit gedicht viel mij ook op in de bloemlezing. Het leest als een nieuwsbericht en als er niet Achthonderdzestig boven had gestaan, had ik er gewoon overheen gelezen. Het grootste nieuws wordt wel het eerst verteld, maar niet zoals het andere uitvergroot. We leven eraan voorbij. Het volgende gedicht in de bloemlezing doet hetzelfde. Rodaan laat pijnlijk zien hoe wij tegen de actualiteit, de oorlog in Irak aankijken. Goed dat hij ons deze spiegel voor houdt.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik ben super gevoelig voor dat soort onverschilligheden, dus ik las er niet over heen. Ik voelde al heel snel dat er iets heel "ongerijmds" (om maar eens een woordspeling te gebruiken) in zat. Dat gevoel werd steeds sterker en helemaal toen ook een tenniswedstrijd belangrijker werd dan de gebeurtenis in de eerste zin. Ja zo gaat dat tegenwoordig in deze wereld, misschien dat ik daarom steeds somberder word...

      Verwijderen
  3. Hoi Jannie, ik heb eerder dit jaar "Hoe ik talent voor het leven kreeg" gelezen: http://erikleest.blogspot.com/2018/04/rodaan-al-galidi-hoe-ik-talent-voor-het.html#comment-form, en was daar zeer over te spreken. Groetjes, Erik

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik heb net je bespreking opgezocht. Ik had al veel over dit boek gehoord, maar heb het nog niet gelezen. Deze gedichten, zijn gesprek met Adriaan van Dis, maar vooral de citaten die je geeft in jouw bespreking hebben me over de streep getrokken. Dank je wel!

      Verwijderen
  4. Hoi Jannie, wat ik ook sterk in het gedicht vind is, dat er vermeldt wordt dat er 860 mensen omgekomen zijn door bomaanslagen en dat er slechts uitgebreid wordt stilgestaan bij een Amerikaanse soldaat die een kogel in zijn been kreeg. Zo is het nieuws inderdaad, 1000 dode Irakezen (Afghanen, Chinezen, etc.) maken niets uit, maar bij een gewonde westerse soldaat wordt uitgebreid stilgestaan. Groetjes, Erik

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Hè hier was ik al bang voor, dat ik iets zou missen, dat ik zou vergeten om een reactie te plaatsen, sorry!
    Jeetje dit gedicht komt binnen, het begint bijna onverschillig, maar wat een rake woorden, ik krijg hier kippenvel van. Ik noteer zijn naam, van hem wil ik meer lezen. Het doet mij een beetje denken aan het werk van Ghayath Almadhoun?

    BeantwoordenVerwijderen